czwartek, 8 czerwca 2017

Ślub Franciszka Józefa i Sissi

Cesarz Franciszek Józef cieszył się niezwykłą popularnością wśród mieszkańców Cieszyna. Sympatia ta często ujawniała się na łamach Gwiazdki Cieszyńskiej. Dlatego informacje o zaręczynach i ślubie młodego władcy wzbudziły nie lada radość.

Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 25. – Cieszyn d. 27. Sierpnia. – R. 1853.

Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 26. – Cieszyn d. 3. Września. – R. 1853.

Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 28. – Cieszyn d. 17. Września. – R. 1853.

Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 11. – Cieszyn d. 18. Marca. – R. 1854.

Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 11. – Cieszyn d. 18. Marca. – R. 1854.

Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 13. – Cieszyn d. 15. Kwietnia. – R. 1854.

Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 15. – Cieszyn d. 29. Kwietnia. – R. 1854.

2 grudnia 1848 zaledwie osiemnastoletni Franciszek Józef został proklamowany Cesarzem Austrii. Kawaler o takiej pozycji i władzy był idealnym kandydatem na męża i wiele ówczesnych, młodych kobiet na pewno marzyło aby stać się wybranką jego serca. Oczywiście Cesarz nie mógł żenić się z byle kim, dlatego poszukiwaniami żony zajęła się matka Franciszka, arcyksiężna Zofia Wittelsbach. Wybór padł na Helenę Karolinę Wittelsbach (zwana Nene) córkę Ludwiki i Maksymiliana Wittelsbachów.

Latem 1853 roku Helena z matką zostały zaproszone do austriackiego kurortu Bad Ischl. Razem z nimi pojechała również młodsza córka Ludwiki – Elżbieta (zwana Sissi). W podalpejskim kurorcie miało dojść do zaręczyn Franciszka Józefa z Heleną. Historia potoczyła się jednak zupełnie inaczej. Franciszek gdy tylko ujrzał obie siostry, od pierwszego wejrzenia zakochał się w szesnastoletniej Elżbiecie.

4 marca 1854 roku przygotowano specjalny kontrakt dotyczący spraw majątkowych i posagu Sissi. Posag obejmował 50 tysięcy florenów a także wyprawę ślubną. Przygotowano również 12 tysięcy dukatów na wypłatę tzw. Morgengabe czyli zadośćuczynienia za utraconą niewinność, które wypłacano małżonce lub jej rodzinie po nocy poślubnej. Ponadto Franciszek zadeklarował wypłacanie Sissi 100 tysięcy florenów rocznie w wypadku wdowieństwa. Ze względu na bliskie pokrewieństwo młodych (byli kuzynami) konieczne było jeszcze uzyskanie dyspensy papieża.

Franciszek Józef

Ślub odbył się 24 kwietnia 1854 roku w kościele Augustianów w Wiedniu a udzielał go Joseph Othmar von Rauscher. Nie wiadomo dokładnie jak wyglądała suknia ślubna panny młodej. Prawdopodobnie miała na sobie biało-srebrną suknię z bardzo długim welonem i trenem, zdobioną haftami mirtu, uwieńczoną koroną z opali i brylantów. Na głowie miała diamentową koronę. Suknia nie zachowała się do dzisiaj, być może zaginęła. Istnieje przekaz, według którego Sissi przekazała ją bazylice Maria Taferl, gdzie przerobiono ją na ornat kapłański. Inne źródła podają, że w 1901 roku część sukni przekazano księżom kościoła Matthiaskirche w Budapeszcie.

Sissi

Po ceremonii ślubnej cesarska para, w bogato zdobionej karecie, przejechała ulicami Wiednia. Tego dnia świętowano w całym Cesarstwie, organizowano festyny i zabawy. Z kolei Franciszek Józef z okazji swojego ślubu ogłosił amnestię, na mocy której zwolniono wielu więźniów lub skrócono wyroki. Cesarska para doczekała się czworo dzieci: Rudolfa, Zofii, Gizeli i Marii Walerii.

Tekst pierwotnie ukazał się na Histmag.org

Danilo I, książę Czarnogóry

Po wiekach teokratycznych rządów przekształcił Czarnogórę w świeckie księstwo. Za jego panowania udało się Czarnogórze wyznaczyć granicę z Turcją i osiągnąć niezależność.

Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 11. – Cieszyn d. 18. Marca. – R. 1854.

Daniel (Danilo) I Petrović-Njegoš urodził się 25 maja 1826 roku w Njeguši, w Czarnogórze. W 1851 roku zmarł władca Czarnogóry, a stryj Daniela – Piotr (Petar) II Petrović-Njegoš, który w testamencie wyznaczył młodego bratanka na swojego następcę. Senat jednak, pod wpływem jednego z najbogatszych ludzi w kraju Đorđije Petrovicia, władcą ogłosił starszego brata Piotra II, Pero Tomov Petrovicia. W krótkiej walce o władzę Pero przegrał, ponieważ Daniel miał wyraźnie większe poparcie wśród czarnogórskiego ludu.

Po wiekach rządów teokratycznych Daniel przekształcił Czarnogórę w świeckie księstwo. Tym samym stał się pierwszym czarnogórskim świeckim księciem. Miał również aspiracje, aby podnieść Czarnogórę do rangi królestwa, jednak nie udało mu się tego osiągnąć za życia.

W 1852 roku zaangażował się w wojnę z Imperium Osmańskim. Z pomocą starszego brata pokonał Turków w Ostrogu w 1853 roku i w bitwie pod Grahovacem, 1 maja 1858 roku. Zwycięstwo to miało bardzo ważne znaczenie, nie tylko symboliczne. Z jednej strony bowiem przysporzyło Czarnogórcom chwały, która została wkrótce uwieczniona w pieśniach i literaturze wszystkich Słowian Południowych, w szczególności Serbów w Wojwodinie (ówcześnie węgierskiej). Zwycięstwo zmusiło również europejskie mocarstwa do oficjalnego wyznaczenia granicy między Czarnogórą i Turcją, co oznaczało de facto uznanie czarnogórskiej niepodległości.

Wielkim sojusznikiem Petrovicia-Njegoša była Rosja, która po klęsce w wojnie krymskiej nie była w stanie wesprzeć Księstwa Czarnogóry. Rząd Rosji ogłosił jednak, że uznawał i, niezależnie od pozycji innych mocarstw, będzie uznawał niepodległość Czarnogóry. Z drugiej strony Daniel I przejawiał postawę frankofilską, przez którą przysporzył sobie wielu wrogów. Przyjął nawet od Francji wsparcie finansowe, co wielu wpływowych Czarnogórców postrzegało jako zdradę Rosji.

Danilo I

W sprawach krajowych Daniel był autorytarnym, a czasem nawet brutalnym władcą. Zorganizował system podatkowy, który został przyjęty przez wszystkie klany czarnogórskie, z wyjątkiem klanu Kuci. Aby go ukarać, książę wysłał w 1856 roku swojego starszego brata Mirko z rozkazem zabicia nie tylko wszystkich liderów zbuntowanego klanu, ale także ich dzieci w kołyskach. W wyniku tego Mirko zabił 247 osób (w tym tylko 17 żołnierzy, a reszta to osoby starsze i dzieci). Książę był również inicjatorem pierwszego spisu ludności w Czarnogórze i zarządził, aby wszystkie gospodarstwa domowe były rejestrowane.

Daniel I Petrović-Njegoš został zamordowany przez Todora Kadića z klanu Bjelopavlici 13 sierpnia 1860 roku, kiedy wsiadał na pokład statku w porcie w Kotorze.

Tekst pierwotnie ukazał się na Histmag.org